Δημογεροντία

Ο θεσμός των «δημογεροντιών» στην Κρήτη ίσχυσε στα τελευταία σαράντα χρόνια της τουρκικής κυριαρχίας (1858-1900). Πρόκειται για ένα μόρφωμα θεσμού κοινοτικής αυτοδιοίκησης, στα πλαίσια των προνομίων που παρείχαν οι Οθωμανοί στους Χριστιανικούς κυρίως πληθυσμούς για να αποφύγουν την έξαρση των εθνικού χαρακτήρα επαναστατικών εξεγέρσεων. Γράφει για αυτόν τον θεσμό η Κάλλια Καλλιατάκη – Μερτικοπούλου: Η κοινοτική αυτοδιοίκηση των Χριστιανών της Κρήτης, παρά τις υποσχέσεις του Πορθητή Κιοπρουλή, κατακτήθηκε αργοπορημένα και δύσκολα, σε σύγκριση προς τις υπόλοιπες επαρχίες της Αυτοκρατορίας. Προεστώτες, πρόκριτοι, πρωτόγεροι και συμβούλια γερόντων μνημονεύονται από την πρώιμη τουρκοκρατία, αλλά τακτικά συγκροτημένα δημογεροντιακά σώματα ελλείπουν. Ο δημογεροντιακός θεσμός αναγνωρίσθηκε επίσημα το 1858, οπότε συστήθηκαν στις έδρες των τριών τμημάτων, δηλαδή στα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, οι χριστιανικές και μουσουλμανικές κεντρικές δημογεροντίες, με εκπροσώπους των πόλεων και των επαρχιών. Στη δικαιοδοσία των δημογεροντιών αναγόταν η επίλυση προβλημάτων οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου, καθώς και η επιστασία κοινωφελών καταστημάτων, σχολείων, νοσοκομείων κ.α. Οι δημογεροντίες παρενέβαιναν και στη διαχείριση των ορφανικών περιουσιών (μέσω της Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης.) Συγκεκριμένα επιτρόπευαν τα ορφανά από πατέρα ανήλικα παιδιά και διακανόνιζαν τα περιουσιακά τους στοιχεία μέχρι να ενηλικιωθούν. Το αρχείο της Δημογεροντίας Ηρακλείου απεικονίζει ακριβώς το σύνολο αυτών των δραστηριοτήτων και την βήμα προς βήμα εξέλιξή τους από το 1858 έως το 1900 περίπου.ς.






Βοήθεια για αναζήτηση
1) Εισάγετε τον Κωδικό Τεκμηρίου και πατήστε Αναζήτηση. Θα εμφανιστούν όλες οι εγγραφές που περιέχουν τον κωδικό που εισάγατε.
2) Για να περιορίσετε τα αποτελέσματα, μπορείτε να επιλέξετε Τίτλο Υποαρχείου, ή Αριθμός Φακέλου ή Έτος Έκδοσης ή Τεκμηριωμένα αρχεία ή να συμπληρώσετε Αριθμό Σελίδων.
3) Για καθαρισμό των φίλτρων πατήστε Καθαρισμός Φίλτρων
Νο. Κωδικός Τεκμηρίου Τίτλος Αρχείου Τίτλος Υποαρχείου Αριθμός Φακέλου Είδος Τεκμηρίου Έτος Έκδοσης Αριθμός Σελίδων
1 9870 ΑΔΗ 47 Πρωτότυπο 1871 886
2 9122 ΑΔΗ 46 Πρωτότυπο 1871 747
3 8321 ΑΔΗ 45 Πρωτότυπο 1871 800
4 7715 ΑΔΗ 44 Πρωτότυπο 1871 605
5 7361 ΑΔΗ 43 Πρωτότυπο 1871 353
6 6737 ΑΔΗ 42 Πρωτότυπο 1870 623
7 662 ΑΔΗ 32 Πρωτότυπο 1870 617
8 62833 ΑΔΗ 6 Πρωτότυπο 1881-1883 607
9 6217 ΑΔΗ 41 Πρωτότυπο 1870 519
10 61565 ΑΔΗ 5 Πρωτότυπο 1882-1883 1267
11 60776 ΑΔΗ 5 Πρωτότυπο 1881, 1882 (Ελάχιστα 1883-4)) 788
12 60281 ΑΔΗ Πρωτότυπο 1880, 1881, 1882, 1884, 1885, 1886, 1887, 1888, 1893 494
13 59532 ΑΔΗ 3 Πρωτότυπο 1876, 1877, 1878, 1879, 1880, 1881, 1890 748
14 59027 ΑΔΗ Πρωτότυπο 1876, 1877, 1878, 1879, 1880 504
15 58436 ΑΔΗ 2 Πρωτότυπο 1861 590
16 58265 ΑΔΗ Πρωτότυπο 1872, 1873, 1874, 1875 170
17 57537 ΑΔΗ 1 Πρωτότυπο 1862, 1863, 1870, 1871. 1872. 1876, 1877 727
18 57130 ΑΔΗ Πρωτότυπο 1862, 1864, 1869, 1870, 1871, 1872, 1873 406
19 56722 ΑΔΗ 61 Πρωτότυπο 1861 407
20 5650 ΑΔΗ 40 Πρωτότυπο 1870 566